Op zoek naar nieuws over de uitspraak in hoger beroep, die volgens HHC op 28 juli j.l. zou komen, kwam ik vandaag ergens in een commentaar een tweet tegen, dat de uitspraak al op 14 juli bekend was. Klik hier voor het arrest.
En als de staat in het gelijk is gesteld dan hebben de gedetineerden waaronder Baybasin aan het kortste eind getrokken.
De motivatie van de rechters
De beslissing is als volgt door de rechters gemotiveerd:
7. Voorop staat dat aan de Staat een zekere beleidsvrijheid toekomt en dat de beslissing van de Staat daarom slechts marginaal getoetst kan worden. Kernvraag is of de Staat in redelijkheid tot de gewraakte beslissing heeft kunnen komen.
8. Het hof wil benadrukken dat de gevoelens van onvrede en frustratie van [appellanten] invoelbaar zijn. Afdeling K was het succesvolle resultaat van het in 2012 ingezette beleid en niet in geschil is dat [appellanten] deze afdeling samen met andere gedetineerden en het personeel hebben gemaakt tot wat het was. Het is bepaald ongelukkig te noemen dat [appellanten] zo snel na hun komst op afdeling K zijn geconfronteerd met een dreigende en vervolgens werkelijkheid geworden verhuizing. Het is aannemelijk dat de omstandigheid dat de onder 1.6. en 1.7. vermelde brieven onbeantwoord zijn gebleven de gevoelens van onvrede en frustratie heeft versterkt. Het hof schaart zich achter de opmerking van de voorzieningenrechter dat dit laatste in elk geval de indruk heeft gewekt dat de Staat zich op dat moment niet veel gelegen liet liggen aan de belangen van (levens)langgestraften.
9. Dit alles neemt echter niet weg dat
de Staat naar voorlopig oordeel van het hof niet onrechtmatig heeft gehandeld. De overweging van de voorzieningenrechter dat niet aannemelijk is gemaakt dat toezeggingen zijn gedaan, is niet bestreden en meer in het algemeen is niet aannemelijk gemaakt dat [appellanten] erop mochten vertrouwen tot aan het einde van hun detentie op Afdeling K te mogen blijven.
Tegenover de belangen van [appellanten] staat het, gelet op de zeer forse bezuinigingstaakstelling voor de Dienst Justitiële Inrichtingen, zwaarwegende belang van behoud van werkgelegenheid:
de Staat heeft niet (voldoende) weersproken aangevoerd dat door de ter beschikking stelling van PI Veenhuizen aan de Noorse autoriteiten 239 fte DJI-personeel voor de duur van het verdrag is gegarandeerd.
Juist vanwege die bezuinigingstaakstelling lag verhuur van een leegstaande inrichting aan de Noren minder voor de hand, nu daarvoor extra personeel aangetrokken had moeten worden.
Daarbij komt dat ook in appel niet aannemelijk is gemaakt dat het in 2012 ingezette beleid – levenslang gestraften die dat niet willen niet samen met kort gestraften op één afdeling en aanpassing van het leefklimaat aan het langdurige verblijf, met de nadruk op zelfredzaamheid – niet elders is uit te voeren.
Uit hetgeen door en namens [appellanten] ter zitting naar voren is gebracht, is af te leiden dat op dit moment nog de nodige op- en aanmerkingen kunnen worden gemaakt op Afdeling E0 van Zuyder Bos, zeker in vergelijking met Afdeling K van Norgerhaven.
Daargelaten echter dat de voorzieningenrechter onbestreden heeft overwogen dat niet elke afwijking van de faciliteiten van Afdeling K tot strijd met artikel 3 EVRM leidt en dat [appellanten] bijvoorbeeld geen rechten kunnen ontlenen aan het uitzicht vanuit die afdeling,
geldt dat de plaatsvervangend vestigingsdirecteur van Zuyder Bos ter zitting uitdrukkelijk heeft verklaard dat de directie de intentie heeft zich ervoor in te spannen om Afdeling E0 samen met de gedetineerden zoveel als mogelijk is, te ontwikkelen tot een soortgelijke afdeling als Afdeling K. Het hof gaat ervan uit dat het de directie (en (dus) de Staat) ernst is in dit verband.
In een andere tweet was op 30 juni al duidelijk dat het parlement heeft ingestemd met de verhuur aan de Noren.
De motivatie van de eerste Kamer
30 juni 2015
De Eerste Kamer heeft dinsdag 30 juni 2015 een debat gevoerd met staatssecretaris Dijkhoff (Veiligheid en Justitie) over de Goedkeuring en uitvoering van een Verdrag met Noorwegen over gebruik van penitentiaire inrichting Veenhuizen voor Noorse veroordeelden. Met dit verdrag wordt Noorwegen geholpen met de acute behoefte aan meer celcapaciteit. Door het beschikbaar stellen van detentiecapaciteit kan gedurende de looptijd van het verdrag werkgelegenheid in het Nederlandse gevangeniswezen behouden blijven. Ook de detentiecapaciteit blijft behouden. Het bedrag dat Noorwegen betaalt, is kostendekkend.
Aan het eind van het debat werd het wetsvoorstel aangenomen met steun van SGP, CU, VVD, PvdA, CDA, GroenLinks, OSF en D66. De fracties van de SP en de PVV stemden tegen. De fracties van de PvdD en 50PLUS waren afwezig.
Klik hier voor het totale verslag
Wat is nu het verschil tussen het krantenartikel in: Baybasin laat zich ‘verwennen’ in Norgerhaven van 6 februari van dit jaar en dit oordeel van de rechters in het hoger beroep een half jaar later. Niet veel, het argument om de verplaatsing te rechtvaardigen is hetzelfde gebleven. Wat dat betreft was de mediacampagne van de staat succesvol. Maar in feite zijn de sentimenten ook hetzelfde, alleen in het krantenartikel betrof het de ‘slachtoffers’ van de langgestraften. De rechters tonen in dit arrest hun medeleven met de langgestraften, dat is dan de schrale troost. Maar in feite is het om het even. Vond ik de sentimenten in de krant al vals, de sentimenten in het arrest zijn wat mij betreft nog valser.
Lees ook
Vraag aan Baybasin over zijn gevangenisbudget
Baybasin antwoordt op mijn brief
Baybasin en het reclamespotje van de staat
Norgerhaven, vandaag het vonnis
En verder in Noorwegen
De Noorse journalist die er in de Noorse kranten over schreef heb ik een tweet gestuurd over de stand van zaken.
De Volkskrant
Vandaag 6-8-2015, verscheen ook een opiniestuk in de Volkskrant over hoe het gesteld is met het gevangenisregime, in zn algemeenheid in Nederland en voor sommige gedetineerden in het bijzonder, van Frans-Willem Verbaas, advocaat vreemdelingenrecht. Een alinea hieruit:
“Misbruik van macht
Zo noemde voormalig ombudsman Alex Brenninkmeijer het opsluiten van hongerstakers in isoleercellen ‘misbruik van macht’. En in de psychiatrie wil men af van de isoleercel, omdat het middel erger is dan de kwaal. Je riskeert zelfs dat mensen in een psychose kunnen raken of levenslang psychisch beschadigd worden.
Ook bij de zogeheten ‘visitaties’ kan veel misgaan. Bij visitaties – bijvoorbeeld bij aankomst in de gevangenis – moeten gedetineerden zich geheel uitkleden voor controle op de aanwezigheid van verboden voorwerpen in lichaamsholten zoals drugs. Ook dit is mensenrechtelijk niet verboden, mits je daar goede veiligheidsreden voor hebt. Zijn die er niet, dan ben je bezig met nutteloze vernedering van gevangenen. Vanwege de veelvuldige visitaties in de Extra Beveiligde Inrichting in Vught is Nederland hierover eerder veroordeeld door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
Hoog tijd dus om het toezicht op Nederlandse gevangenissen anders te organiseren. Als je geen onafhankelijk toezicht wil, dan moet je maar niet het optioneel protocol ondertekenen. Het NPM kan gewoon worden ondergebracht bij de nationale ombudsman of het College voor de Rechten van de Mens.”
Een betere controle is nodig zo stelt Verbaas, maar hoe verhoudt zich dat met een zekere beleidsvrijheid van de staat?