Baybasin en een zekere beleidsvrijheid van de staat

Op zoek naar nieuws over de uitspraak in hoger beroep, die volgens HHC op 28 juli j.l. zou komen, kwam ik vandaag ergens in een commentaar een tweet tegen, dat de uitspraak al op 14 juli bekend was. Klik hier voor het arrest.

foto

En als de staat in het gelijk is gesteld dan hebben de gedetineerden waaronder Baybasin aan het kortste eind getrokken.

De motivatie van de rechters

De beslissing is als volgt door de rechters gemotiveerd:

7. Voorop staat dat aan de Staat een zekere beleidsvrijheid toekomt en dat de beslissing van de Staat daarom slechts marginaal getoetst kan worden. Kernvraag is of de Staat in redelijkheid tot de gewraakte beslissing heeft kunnen komen.

8. Het hof wil benadrukken dat de gevoelens van onvrede en frustratie van [appellanten] invoelbaar zijn. Afdeling K was het succesvolle resultaat van het in 2012 ingezette beleid en niet in geschil is dat [appellanten] deze afdeling samen met andere gedetineerden en het personeel hebben gemaakt tot wat het was. Het is bepaald ongelukkig te noemen dat [appellanten] zo snel na hun komst op afdeling K zijn geconfronteerd met een dreigende en vervolgens werkelijkheid geworden verhuizing. Het is aannemelijk dat de omstandigheid dat de onder 1.6. en 1.7. vermelde brieven onbeantwoord zijn gebleven de gevoelens van onvrede en frustratie heeft versterkt. Het hof schaart zich achter de opmerking van de voorzieningenrechter dat dit laatste in elk geval de indruk heeft gewekt dat de Staat zich op dat moment niet veel gelegen liet liggen aan de belangen van (levens)langgestraften.

9. Dit alles neemt echter niet weg dat

de Staat naar voorlopig oordeel van het hof niet onrechtmatig heeft gehandeld. De overweging van de voorzieningenrechter dat niet aannemelijk is gemaakt dat toezeggingen zijn gedaan, is niet bestreden en meer in het algemeen is niet aannemelijk gemaakt dat [appellanten] erop mochten vertrouwen tot aan het einde van hun detentie op Afdeling K te mogen blijven. 

Tegenover de belangen van [appellanten] staat het, gelet op de zeer forse bezuinigingstaakstelling voor de Dienst Justitiële Inrichtingen, zwaarwegende belang van behoud van werkgelegenheid:

de Staat heeft niet (voldoende) weersproken aangevoerd dat door de ter beschikking stelling van PI Veenhuizen aan de Noorse autoriteiten 239 fte DJI-personeel voor de duur van het verdrag is gegarandeerd.

Juist vanwege die bezuinigingstaakstelling lag verhuur van een leegstaande inrichting aan de Noren minder voor de hand, nu daarvoor extra personeel aangetrokken had moeten worden.

Daarbij komt dat ook in appel niet aannemelijk is gemaakt dat het in 2012 ingezette beleid – levenslang gestraften die dat niet willen niet samen met kort gestraften op één afdeling en aanpassing van het leefklimaat aan het langdurige verblijf, met de nadruk op zelfredzaamheid – niet elders is uit te voeren.

Uit hetgeen door en namens [appellanten] ter zitting naar voren is gebracht, is af te leiden dat op dit moment nog de nodige op- en aanmerkingen kunnen worden gemaakt op Afdeling E0 van Zuyder Bos, zeker in vergelijking met Afdeling K van Norgerhaven.

Daargelaten echter dat de voorzieningenrechter onbestreden heeft overwogen dat niet elke afwijking van de faciliteiten van Afdeling K tot strijd met artikel 3 EVRM leidt en dat [appellanten] bijvoorbeeld geen rechten kunnen ontlenen aan het uitzicht vanuit die afdeling,

geldt dat de plaatsvervangend vestigingsdirecteur van Zuyder Bos ter zitting uitdrukkelijk heeft verklaard dat de directie de intentie heeft zich ervoor in te spannen om Afdeling E0 samen met de gedetineerden zoveel als mogelijk is, te ontwikkelen tot een soortgelijke afdeling als Afdeling K. Het hof gaat ervan uit dat het de directie (en (dus) de Staat) ernst is in dit verband.

In een andere tweet was op 30 juni al duidelijk dat het parlement heeft ingestemd met de verhuur aan de Noren.

De motivatie van de eerste Kamer

30 juni 2015
De Eerste Kamer heeft dinsdag 30 juni 2015 een debat gevoerd met staatssecretaris Dijkhoff (Veiligheid en Justitie) over de Goedkeuring en uitvoering van een Verdrag met Noorwegen over gebruik van penitentiaire inrichting Veenhuizen voor Noorse veroordeelden. Met dit verdrag wordt Noorwegen geholpen met de acute behoefte aan meer celcapaciteit. Door het beschikbaar stellen van detentiecapaciteit kan gedurende de looptijd van het verdrag werkgelegenheid in het Nederlandse gevangeniswezen behouden blijven. Ook de detentiecapaciteit blijft behouden. Het bedrag dat Noorwegen betaalt, is kostendekkend.
Aan het eind van het debat werd het wetsvoorstel aangenomen met steun van SGP, CU, VVD, PvdA, CDA, GroenLinks, OSF en D66. De fracties van de SP en de PVV stemden tegen. De fracties van de PvdD en 50PLUS waren afwezig.

Klik hier voor het totale verslag

Wat is nu het verschil tussen het krantenartikel in: Baybasin laat zich ‘verwennen’ in Norgerhaven van 6 februari van dit jaar en dit oordeel van de rechters in het hoger beroep een half jaar later. Niet veel, het argument om de verplaatsing te rechtvaardigen is hetzelfde gebleven. Wat dat betreft was de mediacampagne van de staat succesvol. Maar in feite zijn de sentimenten ook hetzelfde, alleen in het krantenartikel betrof het de ‘slachtoffers’ van de langgestraften. De rechters tonen in dit arrest hun medeleven met de langgestraften, dat is dan de schrale troost. Maar in feite is het om het even. Vond ik de sentimenten in de krant al vals, de sentimenten in het arrest zijn wat mij betreft nog valser.

Lees ook

Driemaal is scheepsrecht

Vraag aan Baybasin over zijn gevangenisbudget

Baybasin antwoordt op mijn brief

Baybasin en het reclamespotje van de staat

Norgerhaven, vandaag het vonnis

En verder in Noorwegen

De Noorse journalist die er in de Noorse kranten over schreef heb ik een tweet gestuurd over de stand van zaken.

 

foto 1

De Volkskrant 
Vandaag 6-8-2015, verscheen ook een opiniestuk in de Volkskrant over hoe het gesteld is met het gevangenisregime, in zn algemeenheid in Nederland en voor sommige gedetineerden in het bijzonder, van Frans-Willem Verbaas, advocaat vreemdelingenrecht. Een alinea hieruit:

“Misbruik van macht
Zo noemde voormalig ombudsman Alex Brenninkmeijer het opsluiten van hongerstakers in isoleercellen ‘misbruik van macht’. En in de psychiatrie wil men af van de isoleercel, omdat het middel erger is dan de kwaal. Je riskeert zelfs dat mensen in een psychose kunnen raken of levenslang psychisch beschadigd worden.

Ook bij de zogeheten ‘visitaties’ kan veel misgaan. Bij visitaties – bijvoorbeeld bij aankomst in de gevangenis – moeten gedetineerden zich geheel uitkleden voor controle op de aanwezigheid van verboden voorwerpen in lichaamsholten zoals drugs. Ook dit is mensenrechtelijk niet verboden, mits je daar goede veiligheidsreden voor hebt. Zijn die er niet, dan ben je bezig met nutteloze vernedering van gevangenen. Vanwege de veelvuldige visitaties in de Extra Beveiligde Inrichting in Vught is Nederland hierover eerder veroordeeld door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

Hoog tijd dus om het toezicht op Nederlandse gevangenissen anders te organiseren. Als je geen onafhankelijk toezicht wil, dan moet je maar niet het optioneel protocol ondertekenen. Het NPM kan gewoon worden ondergebracht bij de nationale ombudsman of het College voor de Rechten van de Mens.”

Een betere controle is nodig zo stelt Verbaas, maar hoe verhoudt zich dat met een zekere beleidsvrijheid van de staat?

Baybaşin en zijn ‘weapon of destruction’

Advocaat Generaal Aben in zijn conclusie van 4 september 2012 over het veronderstelde complot in de zaak Baybaşin, hij schrijft:
“Onvoorspelbaar was ook de straf die de Nederlandse rechter zou opleggen (als hij daartoe al zou overgaan). Baybaşin zou alleen effectief zijn uitgeschakeld bij de oplegging van een levenslange gevangenisstraf. Maar die straf was tien jaar geleden in elk geval (nog) hoogst uitzonderlijk. Die strafmaat viel niet zonder meer te verwachten. Uiteraard tenzij ook de Nederlandse rechter in het complot was betrokken, maar dat is geen veronderstelling die aan het herzieningsverzoek ten grondslag is gelegd. Bovendien was het in dat geval veel makkelijker geweest als de (gecorrumpeerde) rechter de uitlevering naar Turkije had toegestaan. Daar wisten de geheime connecties van Çiller wel raad met iemand als Baybasin. Zijn vlucht naar het buitenland was niet zonder reden.”

In zijn ijver om de complottheorie te ontkrachten Lees verder “Baybaşin en zijn ‘weapon of destruction’”

Baybasin en zijn alibi


Mijn schoonzoon is boer en heeft twee boerenzonen, flinke jongens, inmiddels al flinke kerels, maar toen nog flinke jongens, die wel eens wat voor hun vader wilden doen.Zo ook die keer dat vader ziek was en van ellende op de bank lag, na het melken uiteraard, want de koeien kunnen niet wachten en het boerenleven gaat door ook al ben je ziek. De dag ervoor had hij, zo ziek als hij was, toch kans gezien om 125 mollenvallen te zetten. Ja het is hard, maar een koe die in zo’n mollengat trapt is ook niet wat. Kortom, vanaf de bank vroeg hij zijn zoon om de vallen langs te lopen.

Zoonlief ging voortvarend aan de slag. Lees verder “Baybasin en zijn alibi”

intimidatie of zinloos geweld

De dag na de zitting belde Baybaşin mij om me te bedanken voor mijn aanwezigheid. Hij vertelde dat de bewakers hem deze keer correct en zelfs vriendelijk hadden bejegend: hij was niet geduwd en er werd niet aan hem getrokken zoals die keer in Den Bosch. Ik zei: “Dat is mooi”. Je zegt het en tegelijkertijd besef je dat het eigenlijk helemaal niet mooi is, maar diep triest.

Het bracht me onmiddellijk terug naar die dag, 11 april 2014, in Den Bosch, waar Lees verder “intimidatie of zinloos geweld”

Baybasin, Wladimiroff en de Raad van Discipline

“Ik eis een bewijs”, zei de voorzitter van de Raad van Discipline. Zo ongeveer dan, maar in feite komt het daar op neer, toen Baybaşin ter zitting uitlegde, op vragen van de rechter, hoe het was gegaan met de advocaat Wladimiroff voor wat betreft het betalen van zijn diensten.

De rechter zei: U hebt de zaak aangespannen, u moet bewijzen, en dus onderbrak de vz van de raad van Discipline regelmatig Baybaşin’s verhaal met: Heeft u daar een reçu van? of: Heeft u daar een kopie van gemaakt?

Baybaşin verdedigde zich en vertelde de voorzitter dat hij antwoord gaf op de vragen, door de gang van zaken te schetsen, maar dat hij de gevraagde bewijzen niet kon overleggen. Hij voegde daar aan toe dat binnen de gevangenis alles wordt geregistreerd, bovendien had hij post aan Wladimiroff aangetekend verstuurd, waarvoor hij per keer 13 euro moest betalen, dus het moest wel te achterhalen zijn.

Hij schetste de Raad hoe moeilijk het was om een dossier compleet en op orde te houden in de gevangenis, omdat het dossier keer op keer in beslag werd genomen en er zaken uit verdwenen. Ook het kopiëren in de gevangenis is niet eenvoudig te realiseren voor een gedetineerde.

Het dossier was meerdere keren vanuit zijn cel meegenomen, ook door Demmink en dat weet ik mij nog te herinneren uit één van zijn radio optredens bij Talk2Myra, en zelfs Peter R. de Vries heeft zijn dossier, onder het mom van mogelijk hulp, in vertrouwen meegekregen. Ook toen bleken er na teruggave stukken uit verdwenen.

Hoe dan ook de voorzitter van de Raad ging daar niet op in, in tegendeel het bleef: maar toch, maar toch, maar toch, meneer Baybaşin, u hebt deze zaak aangespannen, dus u moet bewijzen met reçu’s en kopieën etcetera, etcetera.

Het zal duidelijk zijn dat de tegenpartij Wladimiroff en zijn advocaat het hier roerend mee eens waren. En objectief gezien is dat standpunt juridisch zeker juist, maar was het redelijk? Nee, niet zoals het werd gebracht en niet na zoveel maanden van uitwisseling van standpunten. Vragen werden gesteld, die de rechters tijdens de voorfase van uitwisseling van standpunten m.i. ook hadden kunnen bedenken, maar werden bewaard tot de afrondende mondelinge bespreking, alsof die ter plekke spontaan bij hen opkwamen.

Dit  alles gebeurde tijdens de openbare zitting op 26 januari j.l. van de door Baybaşin aangespannen zaak tegen zijn voormalig advocaat Wladimiroff, die prompt ontkende ooit voor Baybaşin te hebben gewerkt. Hij wist van niks, kon zich niets herinneren en had nooit iets ontvangen, geen dossier, geen geld. Het waren slechts orienterende contacten die niet hebben geleid tot een werkrelatie. Zo zou ik het willen samenvatten.

De naam Demmink zei hem, als voormalig internationaal jurist, helemaal niets, totdat hij er door de tegenpartij mee werd geconfronteerd. Hij had ook nooit bemoeienis gehad met het besluit om het horen van een getuige in Turkije, die ontlastende verklaringen voor Baybaşin wilde afleggen tegenover de Nederlandse rechter commissaris, niet door te laten gaan. Dat was van een ander niveau, uitvoeringsniveau, zo beweerde hij glashard.

De rechters zwegen stil. De enkele vraag die Wladimiroff werd voorgelegd werkte in feite bevestigend voor zijn gelijk. Wat mij betreft vroegen de rechters vooral naar de bekende weg. Vragen waarbij je bij voorbaat al het antwoord weet, maar nog graag even uitgesproken wilt hebben? De voorzitter vroeg nog net niet aan de griffier: “Heeft u dat genoteerd?” De vragen werkten telkens in het nadeel van Baybaşin en in het voordeel van Wladimiroff.

‘Van der Plas en Baybaşin geloven in een complot’, sprak Wladimiroff,  op een soort van genoeglijk ons kent ons toontje, tegen de rechters.

Laten we dat zeer beladen woord in het vervolg maar achterwege laten, bedacht ik later, en het hebben over een Gentlemen’s Agreement of Herenakkoord, waar niets van op papier komt te staan. Kom er dan maar eens achter, als er zoveel obstakels worden opgeworpen. En hetgeen je dan ondanks de obstakels wel kunt bewijzen wordt genegeerd of geweigerd. Dat mag de rechter, volgens de wet, zonder enige verantwoording daarover af te leggen.

Van Wicher Wedzinga las ik ooit een tweet waarin hij beweerde dat een onvolkomen rechtsgang niet altijd tot een onjuist oordeel leidt. Hij schreef dat ter verdediging van het OM. Die onvolkomenheden in de rechtsgang heeft  Baybaşin ten volle mogen ervaren, keer op keer, echter in zijn nadeel. Ton Derksen heeft er een boek over geschreven: Verknipt Bewijs.

23 maart weten we meer, dan komt de Raad van Discipline met haar oordeel of met een tussenstandpunt. We wachten maar weer af, maar wachten duurt lang als je levenslang hebt gekregen.

 

p.s. : Toch heeft het hof van discipline Baybasin niet helemaal met lege handen laten staan. Kon ook moeilijk met het overlegde bewijs ( zie bij commentaren) De beslissing was als volgt:

“7 BESLISSING De Raad van Discipline: – verklaart klager niet-ontvankelijk in zijn klacht voor zover die onderdeel a. betreft; – verklaart klachtonderdeel b. gegrond; – legt daarvoor aan klager de maatregel van enkele waarschuwing op. Aldus gewezen door jhr. mr. A.W. Beelaerts van Blokland, mrs. M.G. van den Boogerd, W.J. Hengeveld, P.J.E.M. Nuiten en P.C.M. van Schijndel, leden, bijgestaan door mr. M.M.C. van der Sanden als griffier en uitgesproken ter openbare zitting van 23 maart 2015.”

En punt b betreft uitsluitend de ‘schijn’ van belangenverstrengeling.

“5.17 Al met al is de raad van oordeel dat er in elk geval een schijn van belangenverstrengeling bestaat en dat die schijn door verweerder had moeten worden voorkomen. Met andere woorden, hij had in redelijkheid niet kunnen en mogen besluiten om voor Demmink te gaan optreden zonder daarvoor uitdrukkelijk de toestemming van beide partijen te vragen. Zodra hem bekend werd dat de kwestie te nauw verstrengeld was met de strafzaak tegen klager, had verweerder zich moeten onttrekken. Dat heeft hij niet gedaan en dat levert naar het oordeel van de raad een tuchtrechtelijk verwijt op. 5.18 De klacht is in zoverre gegrond.”