De zaak Baybasin: een samenvatting

Op 17 februari heb ik een eerste samenvatting geschreven over de publicaties tot dan met als titel “Baybasin, a free spirit after all” (Leest u svp eerst die samenvatting voordat u verder gaat)

Een free spirit, want ondanks zijn detentie blijft Baybasin doorvechten voor zijn recht. Sommigen, vooral de criticasters menen dat hij, na hem gehoord te hebben in het radioprogramma Talk2Myra, een dominante eigenwijze man is die geen tegenspraak dult. Zo heb ik dat beslist niet beluisterd, maar laat ik dit daarvan zeggen: als je niet een beetje dominant en eigenwijs bent dan red je het niet onder dergelijke omstandigheden, laat staan dat je de kracht kunt opbrengen om te blijven vechten, inmiddels al twintig jaar, voor je recht. Zijn incasseringsvermogen moet fenomenaal zijn. Dat kan niet anders. Ik kan daar alleen maar grote bewondering voor hebben. Dat hij niet zo blij met mij en mijn website is, althans dat is wat ik van zijn vrienden heb vernomen, doet daar niets aan af.

De volgende en tweede samenvatting betreft de artikelen die ik schreef van 18 februari tot 28 februari 2015. Lees verder “De zaak Baybasin: een samenvatting”

Baybaşin en de verhalenvertellers

Het boek van Bovenkerk in 1998, De Maffia van Turkije, beter gezegd de hernieuwde uitgave in 2004 (Engelse vertaling 2007) is de bron geweest  voor het vestigen van Baybaşins naam als ‘de Koerdische Pablo Escobar’.

De berichtgeving over de ‘misdadige’ clan Baybaşin in de mainstreammedia komt pas daarna goed op gang. Daarvoor hoef je alleen maar op het internet te kijken.

Maar wat mij het meest intrigeert op dit moment is deze eerste alinea in het boek van 1998 waarin het verhaal van Hüseyin Baybaşin door de schrijvers wordt ingeleid:

“Zijn signalement was internationaal verspreid.”  Wij moeten daaruit begrijpen dat onze politie uitkeek naar een man die voldeed aan dat signalement en daarvoor onopvallende auto’s aanhield bij de grens om dan even een blik naar binnen te werpen om te zien of zich daarin een man zou bevinden die aan dat signalement voldeed. ( dat zijn nu de trucs waar ik het in mijn vorige aflevering over had)

Over die arrestatie had ik begin 2013 eigenlijk al zo mijn vragen. Uit mijn externe geheugen bij De Roestige Spijker:

– door ldbroersma op maandag 29 april 2013 om 14:09

“In de vorige uitzending van talk2myra, waar u (Rubinstein) vanavond te gast bent, was Baybasin zelf aan het woord en ik was meteen getriggerd toen hij vertelde dat hij een zakelijke bespreking had in Belgie maar op verzoek meegegaan was naar Nederland om daar te worden opgewacht door een arrestatieteam. Dat was in 1995, pas daarna heeft hij om uitlevering naar Turkije te voorkomen, asiel aangevraagd.



Volgens Baybasin is hij dus in de val gelopen door in 1995 naar Nederland te reizen. Dat betekent dat er vanuit Nederland een organisatie is opgezet om hem hier naar toe te lokken. Want toevallig is er niet een arrestatieteam op de been.

 

Wie heeft hier in Nederland een arrestatiebevel uitgevaardigd en wat was de inhoud daarvan? Wie heeft de arrestatie mogelijk gemaakt en wanneer is de Nederlandse overheid hiermee gestart en waarom Nederland? Had hij in Nederland een wet overtreden?



De Turkse overheid heeft in 1995 ook om uitlevering gevraagd. Dat heeft Baybasin kunnen voorkomen door een asielprocedure op gang te zetten en op 28 oktober 1997 heeft de rechter uitlevering verboden en is hij in vrijheid gesteld. Om in 1998 opnieuw gearresteerd te worden maar nu met als gevolg dat hij tot levenslang is veroordeeld.

”  

“De Nederlandse Staat heeft veel uit te leggen:
Waarom hebben zij Baybasin, die in feite niet in Nederland moest of wilde zijn, gearresteerd in 1995? Ze stonden hem al op te wachten. Hoe zit dat? Wie heeft dat zo bedacht? Waarom Nederland, waarom niet Belgie of Engeland? Waarom Nederland? Was Nederland dat verplicht aan Turkije?”

Vorig jaar heeft HHC aan Interpol een verzoek gedaan om een kopie van dat internationale arrestatiebevel en kreeg 0 op het rekest. Er was geen internationaal arrestatiebevel, ook nooit geweest volgens Interpol.

De uitkomst van het Wob verzoek aan het ministerie van J en V was uitermate vaag: het ‘arrestatiebevel’ was er wel maar ook weer niet. Later begreep ik uit het artikel van HHC dat het zou gaan om een diplomatiek verzoek van de Turkse -aan de Nederlandse overheid. Het blijft een ietwat warrig verhaal, ook juridisch. De vragen die ik begin 2013 stelde bij de Roestige Spijker zijn daarmee nog niet helder beantwoord.

De ene bron put uit een andere bron en is er sprake van typefoutjes etc. etc. Ging het nu om de organisatie van een criminele organisatie om in drugs te handelen of om de organisatie van een afdeling van het Koerdisch parlement in Ballingschap in Den Haag? Duidelijk wordt wel in een reactie van de overheid dat zij uit landsbelang de vragen niet wil beantwoorden om de diplomatieke betrekkingen met Turkije niet te verstoren.

Hoe dan ook, het is toch volstrekt onlogisch, als er al een internationaal arrestatiebevel zou zijn geweest, dat hij niet was opgepakt in Engeland waar hij woonde of in Belgie waar hij toen was. Nee, net over de grens bij Nederland. Maar waarvoor hij in 1995 werd aangeklaagd of voor gezocht? Dat blijft onduidelijk en verdwijnt naar de achtergrond. En zeker voor wat betreft de Nederlandse bemoeienis met de kwestie. Er werd gewoon niet meer aan gerefereerd.  In de media verschijnen daarvoor in de plaats berichten dat Baybaşin vluchtte, zich in 1995 in Nederland bevond en toen asiel aanvroeg. Het woord arrestatie wordt vervangen door asielaanvraag, gezochte formuleringen zoals ik het lees. Pas na zijn ‘aanhouding’ in 1998 gaat dat verleden weer meespelen.

In de eerste periode van zijn detentie in 1996, in afwachting van toestemming om te mogen blijven, ontvangt hij dus de twee schrijvers, Bovenkerk en Yesilgoz, en vertelt volgens hen min of meer trots, over zijn misdadige verleden.  Persoonlijk vind ik, zou hij een dergelijk verhaal over zichzelf hebben verteld, dat volstrekt onlogisch en ongeloofwaardig, zeker als je net gearresteerd bent en in een gevangenis verblijft. Bovendien heeft hijzelf nooit inzage gehad in dat hoofdstuk, laat staan in de aanleiding van zijn aanhouding of arrestatie.

Ongetwijfeld zullen er gebeurtenissen verteld zijn door Baybaşin, maar het is voor een verhalenverteller een klein kunstje om er een eigen draai aan te geven. Daarvan zie ik de letterlijke vertalingen in Engelse bladen, die steevast verwijzen naar ’the source’ in het boek van Bovenkerk en Yesilgoz, terug.

Het verhaal van Hüseyin Baybasin

“De groten noemen we bij hun naam; in Turkije kent iedereen ze en ook de betrokkenen zelf zouden verbaasd zijn als we hun namen niet zouden noemen. Zij hebben bekendheid verworven met daden die ze zelf overwegend helemaal niet als oneervol beschouwen. Dat zij zelfs teleurgesteld zouden zijn als we ze niet zouden noemen, is natuurlijk geen argument geweest.”

Aldus het tweetal criminologen, tevens politicologen, antropologen en verhalenvertellers Frank Bovenkerk en Yücel Yeşilgöz . In het boek De Maffia van Turkije van 1998 laten zij Baybaşin zijn verhaal vertellen. Zij, de schrijvers, tekenden het voor de geschiedenis op. De voorgeschiedenis:

“7. HET VERHAAL VAN HUSEYIN BAYBASIN   257

Opgroeien in het Koerdische zuidoosten van Turkije   260
De opbouw van een criminele carriere   262
Drugshandelaar  270
Koerdische bewustwording   274
Smokkelmysteries in de Perzische Golf en Rode Zee    285
Namus   289″

Baybaşin heeft zijn verhaal volgens de schrijvers openhartig en zonder enige terughoudendheid verteld, begin 1996 in een 20-tal gesprekken tijdens zijn detentie in een Nederlandse gevangenis. Zich blijkbaar niet bewust dat hier in Nederland andere mores gelden dan in Turkije, vertelde hij spontaan over zijn criminele handel en wandel vanaf zijn vroegste jeugd tot dan, met de laatste jaren als voortvarende zakenman.

De schrijvers vatten het als volgt samen:

 

Baybaşins hoofdstuk met zijn verhaal was volgens de schrijvers dus niet meer dan een ‘mooie’ illustratie van de typische carrière van een Turks Koerdische onderwereldbaas, zoals de schrijvers Baybaşin zichzelf laten introduceren: het ‘beresterke’ product van een traditionele stam die nog leeft met zaken als eer en bloedwraak en zich had ontwikkeld tot een maffiabaas van mythische proportie. De baba’s zelf doen alles aan imagebuilding om die status onder de het volk te bemachtigen. Nou dan weten de lezers het wel.

En ondanks de opgetekende geschiedenis worden de criminologen op 27 maart dan toch nog ‘overvallen’ door het bericht dat hij is gearresteerd. Nee, dat hadden ze blijkbaar nooit verwacht immers hij ‘leek’ het leven te leiden van een inmiddels keurige getrouwde zakenman.

De schrijvers treft geen blaam, want wat lezen we op blz 42; “De gevoeligheid van het materiaal noopt tot uiterste zorgvuldigheid; we hebben dan ook geen feiten vermeld die we niet volledig kunnen verantwoorden” 

Twee datums die de aandacht trekken:

*24 december 1995: de dag dat baybasin werd aangehouden.

*9 maart 1995: verzoek om uitlevering door de hoofdofficier van justitie van de rechtbank voor staatsveiligheidszaken te Istanbul en ook Interpol op verozek van de republiek Turkije een arrestatiebevel uit had doen gaan.

De feiten gecheckt? Als ik het goed heb begrepen is er alleen sprake van een diplomatiek verzoek van de Turkse -aan de Nederlandse overheid om Baybaşin aan hen uit te leveren. Een internationaal arrestatiebevel bestaat niet, is er nooit geweest. Baybaşin had een bewogen geschiedenis in de internationale ‘onderwereld’ achter de rug? Dat moest hij dan wel eerst zelf aan de schrijvers vertellen; volgens “eigen zeggen” één van de allergrootste baba van Turkije?

” Ofschoon het ons van meet of aan slechts te doen is om objectieve criminologische analyse, zijn we door de politieke kanten van het vraagstuk steeds gedwongen ook over de politieke implicaties van het probleem na te denken.”

Dat wordt door de schrijvers als zwaar ervaren, lees ik op blz 42. Want die politiek is een beperkende factor voor de objectiviteit, de wetenschappelijke benadering, zo schrijven zij. Maar dan hebben we die goeie ouwe Max. Max Weber voor intimi, die de schrijvers uitkomst bood, immers die goeie ouwe Max zei het al: objectiviteit is niet haalbaar. Gewoon je best doen en er zoveel mogelijk naar streven. Was getekend, Frankie&Co in het boek De Maffia van Turkije.

Tot slot: het zou het verhaal zijn van Hüseyin Baybaşin en dat verhaal, die criminele voorgeschiedenis, waar het OM en A-G Aben in zijn conclusie n.a.v. het Herzieningsverzoek naar verwijzen, valt zoals de schrijvers het dan nadrukkelijk en dan weer impliciet laten weten, buiten hun verantwoordelijkheid. In die zin vind ik het een laf boek en zeker niet wetenschappelijk.

Ik ben benieuwd overigens naar de uitgave van 2004. Baybaşin heeft het boek van 1998, noch het hoofdstuk, waarin hij ‘zelf’ zijn verhaal vertelt, vóór publicatie gelezen. Had er geen flauw benul van dat hij ’ter illustratie’, als ‘het’ voorbeeld van een Turks Koerdische Maffiabaas en hoe je zoiets wordt, ten toon gesteld werd, want zo kun je het wel stellen.

Toen hij het in de gaten kreeg was het te laat. Luister nog eens naar het interview dat Rein Gerritsen gaf aan Talk2Myra.

#Baybaşin en de fijne heren der wetenschap

Op woensdag 28 mei 1998 verschijnt er in de Groene Amsterdammer een artikel over de presentatie van het boek De Turkse Maffia van Frank Bovenkerk, in het Perscentrum van de maandag daarvoor. We lezen:

“IN DE MAFFIA van Turkije staat de Nederlandse situatie echter niet centraal. Het centrale punt in het boek is de betekenis van de baba in de Turkse cultuur. Deze ‘peetvaders’, die in Turkije de misdaad beheersen, worden volgens de auteurs nog steeds door veel mensen tot mythische figuren verheven; een soort gangsters van het kaliber van Al Capone.”

Zie hoe hier het begrip Al Capone het levenslicht ziet, en verder:

“In dezelfde periode – voor Susurluk – spraken Bovenkerk en Yesilgöz met een van de grootste baba’s van Turkije, die op dat moment voor een korte periode in de gevangenis van Breda gedetineerd was. Hij sprak openhartig over zijn eigen carrière als drugsdealer en gaf fijntjes aan op welke wijze de Turkse overheid bij de misdaad was betrokken. De opbrengsten van zijn eigen handel kwamen ten goede aan de Koerdische beweging.”

Weliswaar wordt Baybaşin niet bij naam genoemd maar het betreft hem wel, want “op 28 maart 1998 werd Baybaşin door de Nederlandse politie gearresteerd. Na vier jaar voorarrest veroordeelde het Gerechtshof te ’s-Hertogenbosch hem op 30 juli 2002 tot een levenslange gevangenisstraf voor ondermeer een in 1997 in Istanbul gepleegde moord en ontvoering, een poging tot uitlokking van moord in Kentucky en een poging tot invoer van 20 kg heroïne.”

Dus wij moeten aannemen dat een man die opgepakt is voor handel in heroine en beschuldigd van een afrekening in het criminele milieu, openhartig en fijntjes hier aan deze schrijvers en wetenschappers der criminologie tijdens zijn voorarrest bekent, dat hij een carriere heeft gemaakt als drugsdealer en ‘fijntjes’, ja want we blijven uiteraard een heer in het verkeer, vertelt hoe de Turkse overheid bij deze misdaad was betrokken.

“Bovenkerk en Yesilgöz geven toe aanvankelijk het verhaal niet te hebben geloofd, maar de nasleep van Susurluk heeft de geschiedenis ‘heel wat geloofwaardiger gemaakt’.”

Nee want je bent wetenschapper of je bent het niet, en ‘wij’ zijn van de wetenschap dus…. wat heeft ‘zijn’ verhaal dan wel geloofwaardig gemaakt:

“De banden die deze figuren met officiële overheidsinstanties hebben, werden al langer vermoed, maar kwamen werkelijk aan het licht toen op 3 november 1996 bij het plaatsje Susurluk een luxe Mercedes verongelukte met daarin een curieus gezelschap.”

Telkens zien we weer de Johnny hang yourself methode door zijn ‘aanvallers’ toegepast, immers Baybaşin zou het zelf allemaal hebben gezegd of het nu via de tap is opgevangen of via dubieuze gedwongen afgelegde verklaringen of via dit soort interviews.

Maar dan gebeurt er iets vreemds. De auteur Frank Bovenkerk heeft in het overzicht van publicaties de uitgave in 1998 weggelaten. Het overzicht springt van het jaar 1996 naar 1999 en slaat dus 1998 over.

compleet gewist. De uitgave 1998 is alleen nog via de tweedehandsboekenmarkt is te verkrijgen.

In 2004 verschijnt een heel nieuwe uitgave

Inmiddels is de uitgave uit 2004 ook alleen via de tweedehands markt te verkrijgen. Het boek staat nu min of meer impliciet vermeld bij 2004 in het publicatie-overzicht van Frank Bovenkerk. Een alinea daaruit:

“Bovenkerk, F. & Yesilgöz, Y (2004). The Turkish Mafia and the State. In C. Fijnaut & L. Paoli (Eds.), Organized Crime in Europe. Concepts, Patterns and Control Policies in the European Union and Beyond (pp. 585-602) (1074 p.). Springer.”

De beide wetenschappers schrijven en benadrukken zelfs tot tweemaal toe dat zij voor hun boek, uitgave 2004 ‘de gelegenheid hadden om uitgebreid en lang met de welbekende Koerdische Maffia baas Huseyin Baybasin, die nu een levenslange gevangenisstraf in een extra beveiligde gevangenis uitzit, over het onderwerp te discussiëren.  Baybasin mag dan misschien overkomen als een onbetrouwbare bron, vertellen ze, maar alle informatie die hij ons gaf bevestigt wat we via andere bronnen vernamen‘, etc

De ene bron voorziet de andere bron. Zo ook The Guardian die teruggrijpt op het boek van deze Bovenkerk.

Allemaal bronnen die elkaar bevestigen. Je hebt echt wetenschappers van het kaliber Frank Bovenkerk nodig om het waarheidsgehalte te bepalen. Zelfs een dergelijke ‘onbetrouwbare’ man als Baybaşin weten zij de waarheid begin 1996 te ontfutselen in een twintigtal gesprekken, vlak na zijn arrestatie in december 1995.

Zoals ik het nu bekijk fungeerde het boek van 1998 om de veroordeling tot levenslang een voorgeschiedenis mee te geven. Toen de veroordeling in 2002 een feit was moest het boek verdwijnen om plaats te maken voor de uitgave in  2004, niet een tweede of zoveelste druk, nee gewoon een heel nieuw boek met dezelfde titel met een totaal ander kaft en een ander jaartal, twee jaar nadat de Baba, de peetvader, de Pablo Escobar, Baybaşin inmiddels veilig achter de tralies zat. Dat maakte de uitgave van 2004 natuurlijk helemaal ‘wetenschappelijk’ verantwoord. De heren konden daarom ook vrijuit gaan bij Springer, die over dezelfde materie schreef. En zo doen de heren der wetenschap dat: heel fijntjes de boel besodemieteren, zou mn vader zaliger zeggen. Jammer voor hen dat er een tweedehands markt voor boeken is.

Lees ook het vervolg en klik op:

Het verhaal van Huseyin Baybasin

Baybasin en de storytellers

#Baybasin en the rolling stones

Baybaşin is concreet veroordeeld voor

1. Opdracht tot moord en
2. Heroinehandel

(Lees voor een beter begrip vooraf svp Baybaşin en de (re)constructie van een moord door op deze zin te klikken.)

Toch hier nog even de wijze waarop dit hof tot haar oordeel is gekomen:

Het hof: “Op 9 november 1997 is Sadik Suleyman Öge in een theetuin in Istanbul vermoord. Uit telefoongesprekken die zijn afgeluisterd voor, op en na die datum, blijkt dat de verdachte Baybaşin rechtstreeks betrokken is geweest bij deze moord.”
Lees verder “#Baybasin en the rolling stones”